Źródło

W 2018 roku zorganizowaliśmy w Kinie Kosmos całoroczną retrospektywę twórczości filmowej Ingmara Bergmana, świętując setną rocznicę urodzin reżysera. Koronnym pokazem ówczesnego przeglądu był pokaz pełnej, kinowej wersji „Fanny i Aleksander”.

Dzięki Stowarzyszeniu Kin Studyjnych wracamy do kinowej spuścizny szwedzkiego geniusza. Zaprezentujemy widzom 15 filmów mistrza, zarówno tytuły dobrze znane, jak i nigdy wcześniej nie pokazywane w Polsce. Filmy Bergmana znajdą się w repertuarze Kina Kosmos od kwietnia 2023 roku aż do połowy roku 2024.

Nie zabraknie największych arcydzieł twórcy (m.in. „Szepty i krzyki”, „Jak w zwierciadle”, „Wakacje z Moniką”), a wybranym pokazom towarzyszyć będą prelekcje oraz rozmowy w ramach naszych stałych cykli klasyki kina - Lekcji filmowych oraz Klubu Filmowego Ambasada. Wszystkie filmy będą prezentowane z odrestaurowanych kopii cyfrowych.

Przegląd otworzy pokaz „Źródła” – jednego z najważniejszych filmów Bergmana, nagrodzonego za ten tytuł Oscarem i Złotym Globem w roku 1960. Prelekcję poświęconą twórczości reżysera w dekadzie 1950-1960 wygłosi Marta Snoch - filmoznawczyni, redaktorka naczelna studenckiego magazynu filmowego Uniwersytetu Jagiellońskiego „16mm” oraz laureatka wyróżnienia w XXV edycji Konkursu o nagrodę im. Krzysztofa Mętraka dla młodych krytyków filmowych.

Seans 1. 27 kwietnia , czwartek 18:30
„Źródło” 1960, 88 min
przed seansem prelekcja Marty Snoch

Oscar’1961 za najlepszy film zagraniczny; Złoty Glob’1961 za najlepszy film zagraniczny

Surowe w wyrazie – niczym romańska świątynia – Źródło w minimalnym stopniu przypominało Siódmą pieczęć z jej wybujałą inscenizacją i literacką retoryką oraz dość umowną rekonstrukcją wizji średniowiecza, która miała być jedynie dekoracją dla współczesnego moralitetu. Scenariusz Źródła napisała Ulla Isaksson na kanwie trzynastowiecznej ballady Córka Töre z Wänge, która zafascynowała reżysera jeszcze w okresie studiów (...) W historii okrutnego gwałtu dokonanego na niewinnej dziewczynie i krwawej zemsty jej ojca pociągał go obraz średniowiecza jako „złotego wieku” wiary religijnej wraz z jej ufnością w boską Opatrzność i rozstrzygającą moc prostych kategorii moralnych. Po Twarzy, w której fabrykowane przez Voglera fałszywe cuda były metaforycznym świadectwem postępującego sceptycyzmu artysty wobec absolutu, Źródło, z jego niekwestionowanym i naocznym objawieniem Boga w finale (...), sprawiało wrażenie rozpaczliwej próby powrotu syna marnotrawnego do bezpiecznego świata pojęć wyniesionych z domu rodzinnego. (...)

Bergman nie podjął się jednak napisania scenariusza, ponieważ obawiał się zniekształcenia pierwotnej fabularnej konstrukcji ballady osobistymi ingrediencjami. Isaksson z powierzonego jej zadania wywiązała się wzorowo, wysnuwając z trzydziestu trzech zwrotek pierwowzoru pełną wizję archaicznego świata rozdartego pomiędzy chrześcijaństwem a pogaństwem, kształtowanego przez antynomie światła i ciemności, łaski i grzechu, piękna i szpetoty.

W gotowym filmie łatwo dostrzec te jego elementy, które musiały pobudzić autorską wyobraźnię Bergmana. Temat Źródła stwarzał atrakcyjną okazję do kolejnej eksploracji zbrodniczych instynktów drzemiących w ludzkiej naturze. Film opiera się na dwóch filarach dramaturgicznych, dwóch niezwykle brutalnych scenach, które reżyser inscenizuje z wyraźnym namaszczeniem, by nie rzec – upodobaniem, a mianowicie gwałtu i zemsty. Statyczna kamera Svena Nykvista z beznamiętną precyzją i skupieniem przygląda się scenie zgwałcenia Karin, stwarzając efekt trudnego do zniesienia dramatyzmu. Nastrój podobnej, niemal sadystycznej kontemplacji towarzyszy krwawemu, dokonanemu jakby w złowieszczym majestacie biblijnej sentencji („Mojać jest pomsta, a ja oddam”), wyrównaniu rachunków ojca Karin z jej gwałcicielami i mordercami. Rycerz Töre, grany w hieratycznym stylu przez Maxa von Sydowa, najpierw daje upust morderczej pasji w rytualnym akcie straszliwego odwetu według starotestamentowej zasady „oko za oko, ząb za ząb”, nie oszczędzając nawet małego chłopca, a dopiero potem przezywa chwilę skruchy, która każe mu paść na kolana i błagać Boga o przebaczenie. (…)
za Tadeusz Szczepański „Zwierciadło Bergmana”

Zwiastun

Fotosy

Nasze wydarzenia

25.04

16:15

Mr. K

Nasienie świętej figi

Exhuma (Ekshumacja)

Flow

Mr. K

Symfonia o umieraniu

Opera!

Ja jestem Niepokalane Poczęcie

Konklawe

Nasienie świętej figi

Rok z kinem Azji: Przypływy

Byliśmy rekrutami

Inu–Oh (napisy)

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

Grzesznicy

Akiko. Latająca małpka

Symfonia o umieraniu

Ostatnia podróż

Inu–Oh (lektor)

[wyprzedane] Rodzina w kinie: Niesamowite przygody skarpetek + warsztaty

Motel Destino

Grzesznicy

Symfonia o umieraniu

Inu–Oh (napisy)

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

Motel Destino

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

Motel Destino

Symfonia o umieraniu

Przedpremiera: Dalajlama. Przez mądrość do szczęścia

The Last Showgirl

Ostatnia podróż

Motel Destino

Exhuma (Ekshumacja)

Symfonia o umieraniu

Ostatnia podróż

Motel Destino

Flow

Ostatnia podróż

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

Motel Destino

Niesamowite przygody skarpetek

Inu–Oh (napisy)

The Last Showgirl

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

The Last Showgirl

Ostatnia podróż

Rodzina w kinie: Inu-Oh (lektor)

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

Motel Destino

Inu–Oh (lektor)

PRZEDPREMIERA: Wrócicie do siebie

PRZEDPREMIERA: Wrócicie do siebie

Rodzina w kinie: Akiko. Latająca małpka + warsztaty

21.37

Opera!

Grzesznicy

PORA DLA SENIORA: Skrzyżowanie

Ja jestem Niepokalane Poczęcie

21.37

Grzesznicy

Nasienie świętej figi

Niki. Sztuka dająca zdrowie – Basia Surma i jej Nany.

Opera!

Grzesznicy

Symfonia o umieraniu

Ostatnia podróż

The Last Showgirl

Motel Destino

Moda na Kosmos 1965: Targi mody vintage

The Last Showgirl

Moda na kosmos: Niesamowite przygody skarpetek

THE BEATLES (A Hard Day’s Night. Noc po ciężkim dniu)

Grzesznicy

Ty [Romantyka]

Filmowe popołudnie dla dzieci: bociany wróciły

21.37

Ostatnia podróż

The Last Showgirl

Ostatnia podróż