Sztuka rapu

Sztuka rapu (Something from Nothing. The Art of Rap)

reż. Ice-T, Andy Baybutt, USA, W. Brytnania 2012, 106 min

Sztuka rapu (2012) w centrum uwagi stawia słowo. Słowo w szczególnym wydaniu – raperskiej ekspresji, tej ekwilibrystyki werbalnej, z całym jej indywidualizmem, oryginalnością i retoryką. Raper – bohater muzycznej sceny, aktor wielkomiejskiej ulicy – jest tu poetą „żywego języka” i perfekcyjnie nastrojonym instrumentem artystycznej improwizacji. Ice-T – reżyser i narrator Sztuki rapu, ogarnia temat od środka, z wnętrza. Jego rozmówcami są Dr. Dre, Eminem, Snoop Dogg, Ice Cube, Run DMC. Taki dokument powinien był trafić do Sundance… I trafił – w 2012 roku był pokazywany w ramach oficjalnej selekcji tego najważniejszego z niezależnych festiwali filmowych.

[fotos: Indomnia Releasing]

.............................................................

Hip-hop i moda, czyli narodziny marki (kulturowej)…

Tak, możliwe jest wskazanie okoliczności, w których formował się dress code hip-hopu, natomiast próba definicji i złożenia w modowy katalog wszystkich jego elementów składowych możliwa nie jest. Dlaczego? Bo ta moda, ten styl („styl, który jest wszystkim”) to z jednej strony zbiór bezgranicznie otwarty – na improwizację, na lokalność, na etniczną tożsamość dumnie pielęgnowaną, na subiektywizm i indywidualność gestu jej użytkownika, który jest jednocześnie jej kreatorem, na sprzeciw wobec reguł dyktowanych przez „dobry gust”, konserwatyzm wizerunku i modowy establishment… Jednocześnie w drugiej dekadzie XXI wieku tzw. big fashion hip-hopu to potężny komponent światowego rynku modowego, idący ręka w rękę z jego ikonami i kultowymi markami. To sprzężenie zwrotne, które sprawia, że od brandu Cross Colours powstałego w 1989 roku (z motto marki, jakim było hasło „Ciuchy bez uprzedzeń” – Clothing without Prejudice) po kolekcje Kanye Westa i raperów reklamujących produkty sygnowane przez Chanel, Gucciego i Louisa Vuittona, dokonuje się ciągła wymiana i transfer wzajemnych inspiracji pomiędzy niszową niedawno subkulturą a panteonem światowej mody. Dzisiaj stan ducha zarówno wielkomiejskiej ulicy, która jest środowiskiem naturalnym hip-hopu, jak i modowego wybiegu idealnie oddaje hasło „bądź fresh”.

Co się zdarzyło w obszarze mody hip-hopowej od lat 70. XX wieku po teraźniejszość? Jakie są dzisiejsze must-have, jakie były te sprzed prawie półwiecza? Czy nie dzieje się tak, że owe gadżety, sneakersy, bejsbolówki i baggy pants, dresowe bluzy, stają się swoistymi „tekstami” kultury masowej? I mówią – jak frazy raperów, jak słowa hip-hopowych narracji, które referują poglądy i emocje ich autorów – tych wyjątkowych „tekściarzy” masowej wyobraźni. I jedno, i drugie – hip-hopowy dress code z całą jego zmiennością i formuła raperskiej recytacji – składają się na wizerunek tej szczególnej subkultury… „Poprzez ubrania możesz dostrzec rewolucję, jeśli ta nadchodzi, wszystko możesz zobaczyć i poczuć, obserwując modę” – słowa Diane Vreeland do mody zrodzonej przez hip-hop odnoszą się spektakularnie.

.............................................................

15.09.2019, godz. 18:00

Fresh Dressed

reż. Sacha Jenkins, USA, Francja 2015, 90 min

.............................................................

15.09.2019, godz. 20:00

Sztuka rapu (Something from Nothing. The Art of Rap)

reż. Ice-T, Andy Baybutt, USA, W. Brytnania 2012, 106

Prelekcje do filmów: Anita Skwara

Wydarzenie towarzyszy wystawie „Zajawka. Śląski hip-hop 1993-2003” prezentowanej w Muzeum śląskim do 29.09.2019