Siódma pieczęć

Pierwsze z arcydzieł Bergmana, w których sztuka filmowa staje się narzędziem w rękach artysty-filozofa zmagającego się z najbardziej fundamentalnymi pytaniami dotyczącymi wiary i metafizyki. „Siódma pieczęć”, rozpoczynająca się wersetem z Apokalipsy św. Jana „…i gdy Baranek otworzył siódmą pieczęć, zapanowała w niebie cisza trwająca pół godziny…”, czerpie z osobistych doświadczeń twórcy, którego dzieciństwo i dorastanie zostało naznaczone silną osobowością ojca-pastora i rygorystycznym luterańskim wychowaniem. Bergman niejednokrotnie powtarzał, że „dramat, który nie traktuje o stosunku człowieka do Boga, jest bezwartościowy”. Wspomnienia z dzieciństwa, kościelne malowidła i krucyfiksy, które zawładnęły wyobraźnią małego chłopca, reżyser przerobił na jedno z najważniejszych dzieł w historii sztuki filmowej.

Zamysłem strukturalnym, na którym opiera się fabuła „Siódmej pieczęci” jest scena pojedynku szachowego, odbywającego się w średniowiecznej scenerii pomiędzy rycerzem wracającym z wypraw krzyżowych i Śmiercią. Stawką jest życie, ale też ostateczne zbawienie lub potępienie po śmierci. Czarno-białe pięknie skomponowane kadry, inscenizacyjny rozmach, muzyka Gunnara Nordgrena, postaci stworzone na wzór średniowiecznego moralitetu z genialną rolą Maxa von Sydowa wcielającego się w postać rycerza dają przestrzeń zarówno do namysłu nad egzystencjalno-religijnym wymiarem dzieła Bergmana, jak i kontemplacji piękna filmowego obrazu. Twórca „Siódmej pieczęci” czerpie z bogatego dorobku kultury europejskiej. W poszczególnych kadrach można odnaleźć zarówno inspiracje średniowiecznymi obrazami, literaturą egzystencjalną z „Dżumą” Alberta Camusa na czele, jak i arcydziełami kina niemego, przede wszystkim ukochanymi filmami Bergmana: „Furmanem śmierci” (1921) Victora Sjöströma oraz „Zmęczoną śmiercią” (1921) Fritza Langa. Jak przekonuje znawca i miłośnik kina Bergmana prof. Tadeusz Szczepański, mistrzostwo reżysera w tym filmie nie polega tylko na erudycji i doskonałym opanowaniu języka filmowego, ale także na „idealnej harmonii pierwiastków sacrum i profanum, tragizmu i komizmu, patosu i arlekinady, epiki i liryki, realizmu i fantastyki”.

„Siódma pieczęć” zaraz po uroczystej premierze, która odbyła się podczas jubileuszu pięćdziesięciolecia Svensk Filmindustri, „rozeszła się po świecie jak pożar lasu”, ugruntowując międzynarodową karierę i uznanie reżysera. W 1957 r. na festiwalu w Cannes została uhonorowana Nagrodą Specjalną Jury (ex aequo z „Kanałem” Andrzeja Wajdy”).

Projekcję filmu poprzedzi wprowadzenie Agaty Tecl-Szubert (Filmoteka Śląska)

Film zostanie pokazany z taśmy 35 mm

Przed filmem „Siódma pieczęć”, jako element wprowadzenia, pokażemy kilkuminutowy zapis performansu Michała Dobruckiego „Spowiedź”, zainspirowany filmem Ingmara Bergmana.

„Spowiedź” to rejestracja performansu wypełniona jedynie ścieżką dialogu i rozbrzmiewającymi w tle dźwiękami mszy świętej. Jest dokumentacją realnej spowiedzi odbytej przez autora, rozmowy poufnej, zarejestrowanej i przywoływanej publicznie. W trakcie dialogu w konfesjonale opisuje on swoje życie i rozterki za pomocą słów zaczerpniętych z filmu „Siódma pieczęć” Ingmara Bergmana, poddając pod dyskusję najpoważniejsze zagadnienia egzystencjalne. Rola odgrywana w inscenizowanej sytuacji przemienia się w prawdziwy dialog dzięki postawie kapłana, który próbuje odpowiedzieć na pojawiające się wątpliwości.

Rok powstania: 2015 r, czas trwania: 9’52

W tym roku mija 100. rocznica urodzin Ingmara Bergmana. Przez cały rok, co miesiąc Filmoteka Śląska będzie zapraszać do udziału w kolejnych wydarzeniach związanych z życiem i twórczością reżysera. W programie znajdą się m.in.: retrospektywa filmów Bergmana, które wyznaczały kierunki sztuki filmowej, pokazy filmów dokumentalnych, wystawy, spotkania z badaczami i miłośnikami twórczości reżysera, dyskusje.

Zwiastun

Fotosy

Nasze wydarzenia

Dzisiaj

18:00

Punkty zwrotne

Mój sąsiad Totoro (dubbing) + warsztaty

Śląscy plastycy w fotografii Anny Chojnackiej i Arkadiusza Ławrywianiec

„Wśród bajek i mitów – skąd wiemy o Śląsku” – wykład Dariusza Zalegi

Fenicki układ

Fenicki układ

Rodzina w kinie: Królestwo Kensuke + warsztaty botaniczne

Gaucho Gaucho

Teksańska masakra piłą mechaniczną

Fenicki układ

Wszystkie odcienie światła

Punkty zwrotne

Gaucho Gaucho

Punkty zwrotne

Gaucho Gaucho

Wszystkie odcienie światła

Punkty zwrotne

Ty [Romantyka]

Gaucho Gaucho

Teksańska masakra piłą mechaniczną

Fenicki układ

Spirited Away: W krainie bogów (dubbing)

Gaucho Gaucho

Wszystkie odcienie światła

Fenicki układ

Podniebna poczta Kiki

Punkty zwrotne

Mizerykordia

Szkarłatny pilot + prelekcja

Felek i Tola ratują las

Dalajlama. Przez mądrość do szczęścia

Gaucho Gaucho

Teksańska masakra piłą mechaniczną

Felek i Tola ratują las

Rodzina w kinie: Narzeczona dla kota + prelekcja

Gaucho Gaucho

Punkty zwrotne

Fenicki układ

Księżniczka Mononoke (dubbing)

Punkty zwrotne

Gaucho Gaucho

Mizerykordia

Wiosna Juliette

Laputa – podniebny zamek

Teksańska masakra piłą mechaniczną

Dalajlama. Przez mądrość do szczęścia

Gaucho Gaucho

Punkty zwrotne

Flow

Ty [Romantyka]

Wiosna Juliette

Punkty zwrotne

Gaucho Gaucho

Podniebna poczta Kiki

Wiosna Juliette

Gaucho Gaucho

Magia Podlasia. Szeptuchy

Nausicaä z Doliny Wiatru

Ponyo

Rodzina w kinie: Tajemniczy świat Arrietty + prelekcja

Magia Podlasia. Szeptuchy

MODOTEKA: MODA I TELEDYSK – spotkanie drugie.

Rodzina w kinie: Niesamowite przygody skarpetek

Magia Podlasia. Szeptuchy

Rodzina w kinie: Felek i Tola ratują las + język hiszpański

Rodzina w kinie: Dzielna banda i tajemnica zaginionego wujka + język hiszpański

Rodzina w kinie: Felek i Tola ratują las

Gaucho Gaucho

PRZEDPREMIERA: Follemente. W tym szaleństwie jest metoda

Madame Butterfly [sezon 2025]

Przed wschodem słońca. Pokaz plenerowy na 60. urodziny Kina Kosmos!

Gaucho Gaucho

Filmowe popołudnie dla dzieci: pojedynki

Księżniczka Mononoke + prelekcja

Fenicki układ

Gaucho Gaucho

Mój sąsiad Totoro

Tribute to David Lynch: Dumbland + portret reżysera

Fenicki układ

Fenicki układ