Siódma pieczęć

Pierwsze z arcydzieł Bergmana, w których sztuka filmowa staje się narzędziem w rękach artysty-filozofa zmagającego się z najbardziej fundamentalnymi pytaniami dotyczącymi wiary i metafizyki. „Siódma pieczęć”, rozpoczynająca się wersetem z Apokalipsy św. Jana „…i gdy Baranek otworzył siódmą pieczęć, zapanowała w niebie cisza trwająca pół godziny…”, czerpie z osobistych doświadczeń twórcy, którego dzieciństwo i dorastanie zostało naznaczone silną osobowością ojca-pastora i rygorystycznym luterańskim wychowaniem. Bergman niejednokrotnie powtarzał, że „dramat, który nie traktuje o stosunku człowieka do Boga, jest bezwartościowy”. Wspomnienia z dzieciństwa, kościelne malowidła i krucyfiksy, które zawładnęły wyobraźnią małego chłopca, reżyser przerobił na jedno z najważniejszych dzieł w historii sztuki filmowej.

Zamysłem strukturalnym, na którym opiera się fabuła „Siódmej pieczęci” jest scena pojedynku szachowego, odbywającego się w średniowiecznej scenerii pomiędzy rycerzem wracającym z wypraw krzyżowych i Śmiercią. Stawką jest życie, ale też ostateczne zbawienie lub potępienie po śmierci. Czarno-białe pięknie skomponowane kadry, inscenizacyjny rozmach, muzyka Gunnara Nordgrena, postaci stworzone na wzór średniowiecznego moralitetu z genialną rolą Maxa von Sydowa wcielającego się w postać rycerza dają przestrzeń zarówno do namysłu nad egzystencjalno-religijnym wymiarem dzieła Bergmana, jak i kontemplacji piękna filmowego obrazu. Twórca „Siódmej pieczęci” czerpie z bogatego dorobku kultury europejskiej. W poszczególnych kadrach można odnaleźć zarówno inspiracje średniowiecznymi obrazami, literaturą egzystencjalną z „Dżumą” Alberta Camusa na czele, jak i arcydziełami kina niemego, przede wszystkim ukochanymi filmami Bergmana: „Furmanem śmierci” (1921) Victora Sjöströma oraz „Zmęczoną śmiercią” (1921) Fritza Langa. Jak przekonuje znawca i miłośnik kina Bergmana prof. Tadeusz Szczepański, mistrzostwo reżysera w tym filmie nie polega tylko na erudycji i doskonałym opanowaniu języka filmowego, ale także na „idealnej harmonii pierwiastków sacrum i profanum, tragizmu i komizmu, patosu i arlekinady, epiki i liryki, realizmu i fantastyki”.

„Siódma pieczęć” zaraz po uroczystej premierze, która odbyła się podczas jubileuszu pięćdziesięciolecia Svensk Filmindustri, „rozeszła się po świecie jak pożar lasu”, ugruntowując międzynarodową karierę i uznanie reżysera. W 1957 r. na festiwalu w Cannes została uhonorowana Nagrodą Specjalną Jury (ex aequo z „Kanałem” Andrzeja Wajdy”).

Projekcję filmu poprzedzi wprowadzenie Agaty Tecl-Szubert (Filmoteka Śląska)

Film zostanie pokazany z taśmy 35 mm

Przed filmem „Siódma pieczęć”, jako element wprowadzenia, pokażemy kilkuminutowy zapis performansu Michała Dobruckiego „Spowiedź”, zainspirowany filmem Ingmara Bergmana.

„Spowiedź” to rejestracja performansu wypełniona jedynie ścieżką dialogu i rozbrzmiewającymi w tle dźwiękami mszy świętej. Jest dokumentacją realnej spowiedzi odbytej przez autora, rozmowy poufnej, zarejestrowanej i przywoływanej publicznie. W trakcie dialogu w konfesjonale opisuje on swoje życie i rozterki za pomocą słów zaczerpniętych z filmu „Siódma pieczęć” Ingmara Bergmana, poddając pod dyskusję najpoważniejsze zagadnienia egzystencjalne. Rola odgrywana w inscenizowanej sytuacji przemienia się w prawdziwy dialog dzięki postawie kapłana, który próbuje odpowiedzieć na pojawiające się wątpliwości.

Rok powstania: 2015 r, czas trwania: 9’52

W tym roku mija 100. rocznica urodzin Ingmara Bergmana. Przez cały rok, co miesiąc Filmoteka Śląska będzie zapraszać do udziału w kolejnych wydarzeniach związanych z życiem i twórczością reżysera. W programie znajdą się m.in.: retrospektywa filmów Bergmana, które wyznaczały kierunki sztuki filmowej, pokazy filmów dokumentalnych, wystawy, spotkania z badaczami i miłośnikami twórczości reżysera, dyskusje.

Zwiastun

Fotosy

Nasze wydarzenia

27.04

16:30

Inu–Oh (napisy)

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

Grzesznicy

Akiko. Latająca małpka

Symfonia o umieraniu

Ostatnia podróż

Inu–Oh (lektor)

[wyprzedane] Rodzina w kinie: Niesamowite przygody skarpetek + warsztaty

Motel Destino

Grzesznicy

Symfonia o umieraniu

Inu–Oh (napisy)

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

Motel Destino

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

Motel Destino

Symfonia o umieraniu

Przedpremiera: Dalajlama. Przez mądrość do szczęścia

The Last Showgirl

Ostatnia podróż

Motel Destino

Exhuma (Ekshumacja)

Symfonia o umieraniu

Ostatnia podróż

Motel Destino

Flow

Ostatnia podróż

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

Motel Destino

Niesamowite przygody skarpetek

Inu–Oh (napisy)

The Last Showgirl

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

The Last Showgirl

Ostatnia podróż

Rodzina w kinie: Inu-Oh (lektor)

Sanatorium Pod Klepsydrą według Braci Quay

Motel Destino

Inu–Oh (lektor)

PRZEDPREMIERA: Wrócicie do siebie

Rodzina w kinie: Niesamowite przygody skarpetek

Rodzina w kinie: Dam radę! + warsztaty arteterapeutyczne

PRZEDPREMIERA: Wrócicie do siebie

Rodzina w kinie: Akiko. Latająca małpka + warsztaty

Niesamowite przygody skarpetek

Ostatnia podróż

The Last Showgirl

Motel Destino

Moda na Kosmos 1965: Targi mody vintage

The Last Showgirl

Moda na kosmos: Niesamowite przygody skarpetek

THE BEATLES (A Hard Day’s Night. Noc po ciężkim dniu)

Grzesznicy

Ty [Romantyka]

Filmowe popołudnie dla dzieci: bociany wróciły

21.37

Ostatnia podróż

The Last Showgirl

Ostatnia podróż

21.37

Grzesznicy

The Last Showgirl

The Last Showgirl

Flow

Ostatnia podróż

Grzesznicy

Grzesznicy

Ty [Romantyka]

The Last Showgirl

The Last Showgirl

Rok z kinem Azji: Inu–Oh

Grzesznicy

The Last Showgirl

Queer

PRZEDPREMIERA: Ukryty motyw

Flow

Ostatnia podróż

André Rieu. Niech ten sen ciągle trwa | Jubileuszowy koncert z okazji 75. urodzin Maestra

Motel Destino

Niesamowite przygody skarpetek