„Ulisses” sztuki filmowej, jeden z najważniejszych tytułów w historii światowej kinematografii. Kolejna introspekcyjna podróż Bergmana – jeszcze głębsza, mroczniejsza niż trzy lata wcześniejsze „Milczenie”. W obydwu filmach fabuła ograniczona jest do koniecznego minimum – akcja koncentruje się na skomplikowanej relacji dwóch kobiet o skontrastowanych, ale jednocześnie uzupełniających się osobowościach.
„Persona” opowiada historię aktorki, Elisabet Vogler (popisowa rola Liv Ullmann), która grając postać Elektry, milknie na scenie. Badania psychiatryczne eliminują przyczyny fizjologiczne. W celu rekonwalescencji kobieta w towarzystwie pielęgniarki Almy (Bibi Andrersson) wyjeżdża na odosobnioną wyspę. Tutaj rozpoczyna się spektakl emocji, wzajemnej fascynacji i odrazy, pożądania i strachu, gra mowy i milczenia.
Bergman po raz kolejny zamienia twórczość filmową w psychoterapeutyczny rytuał, wyrażający gnębiące go przez niemal całe życie poczucie samotności i metafizycznej pustki. Alter ego reżysera pojawia się w prologu filmu w postaci siedmioletniego chłopca, granego przez Jörgena Lindströma – tego samego aktora, który zagrał jedną z głównych ról w „Milczeniu”. Pomimo iż nie ma związku z głównym wątkiem fabularnym filmu, jego pojawienie się ma znaczenie symboliczne. W kruchej, osamotnionej postaci chłopca jak w zwierciadle odbija się autoportret dorosłego Bergmana. W autobiograficznej książce „Obrazy” pisał „Persona uratowała mi życie. (…) Gdybym nie dał rady, prawdopodobnie bym się nie podniósł”.
...........................................
W tym roku mija 100. rocznica urodzin Ingmara Bergmana. Przez cały rok, każdego miesiąca Filmoteka Śląska będzie zapraszać do udziału w kolejnych wydarzeniach związanych z życiem i twórczością reżysera. W programie znajdą się m.in.: retrospektywa filmów Bergmana, które wyznaczały kierunki sztuki filmowej, pokazy filmów dokumentalnych, wystawy, spotkania z badaczami i miłośnikami twórczości reżysera, dyskusje.
Klub Filmowy Ambasada: Wichrowe wzgórza
ROK LEMA: Szpital Przemienienia
Tosca [sezon 2020-21]
