Ostatni Anglicy

Jeden z najbardziej punkowych w duchu filmów Dereka Jarmana, będący pulsującą w rytm muzyki krytyką wymierzoną w brytyjskie społeczeństwo końcówki lat 80. Tytuł odwołuje się do obrazu Forda Madoxa Browna z połowy XIX wieku, na którym dwoje emigrantów opuszcza Anglię, by rozpocząć nowe życie w Australii. Jarman rozlicza się z brytyjskimi mitami, opowiada o niemożliwości powrotu do angielskich tradycji, śladach jakie pozostawiła II wojna światowa. Sięga przy tym do doświadczeń własnych i swojego ojca, który walczył niegdyś jako pilot bombowca. Film uzupełnia książka pod tym samym tytułem.

................................................

31 stycznia 2017 roku przypada siedemdziesiąta piąta rocznica urodzin Dereka Jarmana. Z tej okazji przypominamy trzy filmy z jego bogatego i różnorodnego dorobku: „Caravaggio”, „Ostatnich Anglików” oraz „Blue”.

Brytyjski artysta był jednym z pionierów filmowego postmodernizmu oraz tzw. nowego kina queerowego, które na początku lat 90. poszukiwało nowej estetyki do opowiadania o mniejszościach seksualnych i wszelkiego rodzaju odmieńcach. Należy jednak pamiętać, że Derek Jarman był nie tylko reżyserem, ale też malarzem i poetą. Kręcił również teledyski, m.in. dla grup Pet Shop Boys, Sex Pistols czy The Smiths. W całej tej różnorodnej twórczości jest jeden podstawowy element wspólny: kolor.

Fascynacja Jarmana kolorem objawia się w niemal wszystkich jego dziełach. Najwyraźniej widoczna jest w malarstwie, odnajdziemy ją jednak również w jego tekstach. Twórca napisał fascynujący poetycki traktat o barwie pt. „Chroma: A Book of Color”.

To właśnie kolor pozwalał Jarmanowi na opowiadanie o świecie w wywrotowy sposób. Podczas gdy dominująca kultura skupiała się na kształcie, reżyser eksplorował świat barw, dostrzegając w nich odbicie odmiennego porządku świata. Derek Jarman w punkowym duchu opowiadał o tożsamości swojej i swoich społeczności (queerowej i brytyjskiej), za oręż mając wszystkie kolory tęczy.

Jarman zmarł w 19 lutego 1994 roku w wyniku powikłań związanych z AIDS. Pomimo postępujących problemów ze wzrokiem, tworzył niemal do końca swojego życia. Legenda głosi, że ostatnim kolorem, który widział był błękitny – stąd tytuł jego ostatniego filmu, „Blue”.

Paweł Świerczek

Filmy Dereka Jarmana pokazywane w ramach retrospektywy zostaną zaprezentowane w Polsce dzięki pozyskanym z zagranicy licencjom. Pokazy będą jednorazowe.

Seanse odbywać się będą w kinie Kosmos, przy ul. Sokolskiej 66 w Katowicach.:„Caravaggio” - 29.01, godz. 19:30, „Ostatni Anglicy” - 30.01, godz. 19:30 oraz „Blue” - 31.01, godz. 19:30. Szczegółowe informacje: www.kosmos.katowice.pl