Każdy kolejny tytuł Wojtka Smarzowskiego to dla kinomanów wydarzenie wyjątkowe. Już teraz prasa pisze o kontrowersyjnym filmie: czy wymierzony jest w Kościół czy tylko w ludzkie przywary księży? Sam twórca na bok odsuwa temat wiary - irytuje go, np. fakt braku rozliczenia pedofilii wśród polskiego kleru. Czy będzie to temat wiodący, który nabiera dzisiaj wyjątkowej aktualności w obliczu afer związanych z molestowaniem seksualnym dzieci w kościele amerykańskim, australijskim, irlandzkim, w krajach latynoskich? W jakim klimacie reżyser zaserwuje nam krytykę (bo pochwał raczej oczekiwać nie możemy...?) polskiego kościoła? Czy wywoła nową lub wzmocni rosnącą (?) falę antyklerykalizmu na ulicach, a może tylko w naszych domach lub umysłach? Czy, a jeśli tak to jak bardzo "KLER" wpłynie na postawę i poczynania polskiego Episkopatu, rodzimych hierarchów, głośne przemilczenia...?
Na te i podobne pytania spróbują odpowiedzieć nasi goście tuż po jednym z premierowych seansów filmu w kinie KOSMOS 29 września ok. 19:45. Do dyskusji zachęcamy również naszych widzów. Temat staje się coraz gorętszy, a znając dotychczasową twórczość Smarzowskiego raczej nie można oczekiwać, że temperatura ulegnie ochłodzeniu...
Informacje o rozmówcach:
MATEUSZ DĄSAL
Doktor nauk humanistycznych ze specjalizacją religioznawstwo. Specjalizuje się w zakresie antropologii religii, Ritual Studies oraz performatyki, a od kilku lat poświęca się również relacjami między medycyną i religią. Reprezentuje Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu (Zakład Humanistyczny Nauk Wydziału Farmaceutycznego) oraz Wyższą Szkołę Lingwistyczną w Częstochowie. Prowadził zajęcia z zakresu filozofii, antropologii, kulturoznawstwa, m.in. na Uniwersytecie Wrocławskim, Uniwersytetu Opolskim oraz w Instytucie Historii Nauki PAN we Wrocławiu. Autor takich publikacji, jak m.in.: "Rytuały, obrzędy, ceremonie. Spektrum rytuałów religijnych i świeckich w antropologicznej perspektywie", "Hello Kitty i inne popkulturowe lęki katolickiego ruchu antyzabawkowego w Polsce" czy "Elitarny model europejskiego uzdrowiska".
JACEK GRĘBOWIEC
dr hab., wykładowca w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Redaktor pisma "Znaczenia. Kultura-Komunikacja-Społeczeństwo" - niesztampowego periodyku naukowego, niestroniącego od publicystyki, pogłębionego wywiadu, recenzji czy reportażu. Specjalista w zakresie teorii komunikacji, retoryki i erystyki, komunikacji międzykulturowej. Autor publikacji, m.in. "Pragmatyka reklamy" (2017), "Mówić i działać. Wykłady z pragmatyki języka" (2013), "Seriale z różnych stron" (2015, wspólnie z A. Lewickim), "Interakcje. Leksykon komunikacji polsko-niemieckiej" (2015, wspólnie z I. Surynt, A. Kalicińską, A. Gallem).
..............................................
Wojtek Smarzowski, twórca wielokrotnie nagradzanych dzieł: „Wołyń”, „Pod Mocnym Aniołem”, „Drogówka”, „Róża”, „Dom zły” i „Wesele”, wraca z nowym filmem. „Kler” to obraz kościoła katolickiego jako instytucji oglądanej „od strony zakrystii”, rzucający światło na tematy niewygodne, trudne, częstokroć przemilczane, ale też poruszające. Wszystko to ukazane przez pryzmat losów trójki duchownych, których wzloty i upadki udowadniają, że księżom, podobnie jak społeczności wiernych, nic co ludzkie nie jest specjalnie obce. W rolach głównych popis wielkiego aktorstwa dają Arkadiusz Jakubik, Robert Więckiewicz, Jacek Braciak oraz – po raz pierwszy u Smarzowskiego – Janusz Gajos. W doskonałej, pełnej gwiazd obsadzie znaleźli się także m.in.: Joanna Kulig, Katarzyna Herman, Rafał Mohr, Robert Wabich, Henryk Talar i Izabela Kuna.
Przed kilkoma laty tragiczne wydarzenia połączyły losy trzech księży katolickich. Teraz, w każdą rocznicę katastrofy, z której cudem uszli z życiem, duchowni spotykają się, by uczcić fakt swojego ocalenia. Na co dzień układa im się bardzo różnie. Lisowski (Jacek Braciak) jest pracownikiem kurii w wielkim mieście i robi karierę, marząc o Watykanie. Problem w tym, że na jego drodze staje arcybiskup Mordowicz (Janusz Gajos), pławiący się w luksusach dostojnik kościelny, używający politycznych wpływów przy budowie największego sanktuarium w Polsce... Drugi z księży – Trybus (Robert Więckiewicz) w odróżnieniu od Lisowskiego jest wiejskim proboszczem. Sprawując posługę w miejscu pełnym ubóstwa, coraz częściej ulega ludzkim słabościom. Niezbyt dobrze wiedzie się też Kukule (Arkadiusz Jakubik), który – pomimo swojej żarliwej wiary – właściwie z dnia na dzień traci zaufanie parafian. Wkrótce historie trójki duchownych połączą się po raz kolejny, a wydarzenia, które będą mieć miejsce, nie pozostaną bez wpływu na życie każdego z nich.
Celem naszego filmu nie jest podejmowanie dyskusji na temat wiary czy krytyka osób wierzących. Wiarę uznajemy za jedną z najbardziej intymnych sfer każdego człowieka. Chcemy jednak mówić o ludzkich działaniach i postawach budzących nasz fundamentalny sprzeciw. Nasz film to wizja artystyczna oparta na wielu prawdziwych wydarzeniach, sytuacjach, które miały miejsce gdzieś i kiedyś. To niezwykle poruszająca, ale równocześnie prawdziwa historia.
Nie kryjemy swego zafascynowania osobą papieża Franciszka, tak skrajnie niepasującego do dzisiejszego, zatraconego w konsumpcji świata. Oto papież, który przestronne, luksusowe apartamenty w Pałacu Apostolskim dobrowolnie zamienił na skromne mieszkanko w Domu św. Marty. Reformy, jakich się podjął, mają na celu przede wszystkim budowę Kościoła całkowicie misyjnego, rozumianego jako wspólnota, która zwróci się z pomocą zagubionym i służyć będzie ludziom na całym świecie. Franciszek to papież stawiający na pierwszym miejscu nie prawo, ale czyste miłosierdzie. Kościół według niego powinien być ubogi, służyć ubogim, opłakiwać tych, których nikt nie opłakuje. Franciszek krytykuje materializm, jednak duchowni udają, że tego nie słyszą. To aż prosiło się o refleksję filmową. Jak w całej tej sytuacji odnajdują się zwykli, przeciętni księża? Jak patrzą na to wszystko wierni? Na te pytania, oraz kilka innych, staramy się dać odpowiedź w swoim obrazie – twórcy filmu.
