Anima w Kosmosie. Historia polskiej animacji. Edycja druga

Polska animacja to uznana marka na całym świecie, czego najbardziej spektakularnym dowodem oscarowe statuetki dla „Tanga” Zbigniewa Rybczyńskiego oraz polsko-brytyjskiego „Piotrusia i wilka” Suzie Templeton czy nominacje do tej zaszczytnej nagrody dla „Katedry” Tomasza Bagińskiego oraz polsko-brytyjskiego „Twojego Vincenta” Doroty Kobieli i Hugh Welchmana. „Anima w Kosmosie” to dziewięć atrakcyjnych wieczorów, podczas których najlepszym polskim filmom animowanym towarzyszyć będą spotkania z ich autorami. Gospodarzem cyklu jest Jerzy Armata, autor wielu książek poświęconych animacji.

Każdy z seansów to trwające około 3 godzin spotkanie, gdzie najwybitniejszy znawca polskiej animacji, Jerzy Armata, konsekwentnie będzie przeprowadzał lekcje historii polskiej animacji, bazując na swojej wiedzy i ponad 40 letnim doświadczeniu w branży. Każdemu ze spotkań towarzyszyć będzie prezentacja kilkunastu krótkometrażowych animacji, a gośćmi będą artyści - legendarni twórcy animacji.

Spotkanie 3: ZBIGNIEW RYBCZYŃSKI – DROGA DO OSCARA (68 min)

Niespodzianka na dobry początek | 10 min
„Plamuz”, Polska 1973 | 9 min
„Zupa”. Polska 1974 | 8 min
„Oj! Nie mogę się zatrzymać!”, Polska 1975 | 10 min
„Nowa książka”, Polska 1975 | 10 min
„Święto”, Polska 1976 | 10 min
„Piątek – sobota”, Polska 1977 | 3 min
„Tango”, Polska 1980 | 8 min

Zbigniew Rybczyński (ur. 27 stycznia 1949 w Łodzi) – polski reżyser, operator filmowy, programista komputerowy, artysta multimedialny, laureat Oscara. Ukończył liceum plastyczne w Warszawie. Absolwent wydziału operatorskiego PWSFTviT w Łodzi. W szkole zrealizował etiudy „Kwadrat” i „Take five”. W czasie studiów i bezpośrednio po studiach, oprócz realizacji własnych projektów, pracował jako autor zdjęć do filmów zaprzyjaźnionych reżyserów: Piotra Andrejewa, Filipa Bajona i Andrzeja Barańskiego. Z tym ostatnim zrealizował trzy wielokrotnie nagradzane etiudy szkole: „Kręte ścieżki”, „Dzień pracy” i „Podanie”. Zrealizowany z Piotrem Andrejewem film telewizyjny „Rozmowa” z 1974 roku zdobył szereg nagród, w tym Grand Prix, na Festiwalu Filmowym w Oberhausen w 1975. Przez krótki czas był uczestnikiem łódzkiej grupy Warsztat Formy Filmowej. Debiutował w Se-Ma-Forze w 1973 filmem „Plamuz”. Zrealizowany do muzyki Zbigniewa Namysłowskiego, „Plamuz” uchodzi za jeden z pierwszych w Polsce animowanych teledysków muzycznych. W Se-Ma-Forze Rybczyński zrealizował szereg filmów z wykorzystaniem pomysłów formalnych, ukazujących różnorodne możliwości techniki filmowej. Jego filmy: „Zupa”, „Nowa Książka”, „Oj! Nie mogę się zatrzymać!”, „Lokomotywa”, „Święto”, „Piątek – Sobota”, „Media”, „Wdech – wydech” i wreszcie – nakręcone w 1980 – „Tango” były entuzjastycznie przyjmowane na wielu festiwalach filmowych. Za ten ostatni otrzymał w 1983 roku Oscara® w kategorii najlepszy krótkometrażowy film animowany.

„Tango” zakończyło współpracę Rybczyńskiego z łódzkim Se-Ma-Forem, a on sam wraz z rodziną wyjechał z Polski do Austrii, a potem do USA, gdzie robił swoje kolejne filmy: zrealizowane w technice komputerowej „Schody”, „Orkiestra”, „Manhattan”, „Washington”, „Kafka”. Realizował też teledyski m. in. dla Micka Jaggera, do piosenki „Imagine” Johna Lennona, dla Simple Minds, The Art of Noise, Chucka Mangione, Pet Shop Boys, Alan Parsons Project, Yoko Ono, Lou Reeda, Supertramp, Rush, Lady Pank (angielska wersja piosenki „Mniej niż zero”).

Około roku 1992 artysta rozpoczął pisanie własnych programów komputerowych i kreowanie obrazu poprzez tworzenie nowych narzędzi cyfrowych. Technika łączenia wielowarstwowych obrazów (image compositing) przyniosła mu amerykańskie patenty techniczne, a jego software znajduje zastosowanie w przemyśle filmowym i telewizyjnym.


Jerzy Armata - krytyk filmowy i muzyczny, dziennikarz, pedagog. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego (1977). W latach 1977-1990 kierownik Działu Filmów Oświatowych i Festiwali w Okręgowym Przedsiębiorstwie Rozpowszechniania Filmów w Krakowie. W latach 1985-1991 – adiunkt w Pracowni Filmu Animowanego krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1991 r. – redaktor w Studiu Filmów Animowanych w Krakowie, w latach 1992-2011 – redaktor w krakowskim oddziale „Gazety Wyborczej". Od 2012 – redaktor naczelny „Magazynu Filmowego SFP”. Współpracuje m.in. z „Kinem”, „TVPro”, portalfilmowy.pl. Laureat nagrody Stowarzyszenia Filmowców Polskich za publikacje poświęcone polskiemu filmowi animowanemu (1989) oraz nagrody SDP dla najlepszego publicysty Małopolski (2012). Autor cykli telewizyjnych poświęconych filmom krótkometrażowym („Małe Kino", „Dwóch ludzi z filmem", „Anima"), felietonista Radia Kraków.
Selekcjoner i juror wielu festiwali filmowych. Członek Rady Programowej Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Dyrektor artystyczny Tarnowskiej Nagrody Filmowej, uhonorowanej w 2011 roku nagrodą Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w kategorii najlepsze wydarzenie krajowe. Twórca Akademii Filmowej w Tarnowie, nominowanej w roku 2010 do nagrody Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w kategorii edukacja młodego widza. Ekspert Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Wiceprzewodniczący krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Filmowców Polskich, członek zarządów: Koła Realizatorów Filmów dla Dzieci i Młodzieży oraz Sekcji Filmu Animowanego SFP.
Autor monografii: Studio Filmów Animowanych w Krakowie (1995) oraz Filmowy Tarnów. 25 lat Tarnowskiej Nagrody Filmowej (2012), współtwórca wielu książek (m.in. Kino końca wieku (2000), Kręci nas Zebra. 20 lat Studia Filmowego Zebra (2008), Historia kina polskiego (2006), Polski film animowany (2008), Amerykański sen (2009), encyklopedii – m.in. Encyklopedia kina (2003), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Film. Kinematografia (1994), Aktualizacje encyklopedyczne. Suplement do Wielkiej ilustrowanej encyklopedii powszechnej Wydawnictwa Gutenberga, t. 8, Film (1997), Encyklopedia Krakowa (2000), leksykonów i katalogów o tematyce filmowej. Kurator retrospektyw twórczości mistrzów polskiej animacji na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym Era Nowe Horyzonty: w 2007 – Juliana Józefa Antonisza, w 2008 – Alexandra Sroczyńskiego (z tej okazji – książka Kino-Olo, czyli Alexander Sroczyński Show), w 2009 – Piotra Dumały (której towarzyszyła książka Śnione filmy Piotra Dumały), w 2010 – Daniela Szczechury (książka Hobby animacja. Kino Daniela Szczechury), w 2011 – Mariusza Wilczyńskiego (książka Z Armatą na Wilka. Animowany blues Mariusza Wilczyńskiego, uhonorowana Nagrodą Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej), w 2012 – Witolda Giersza (książka Witold Giersz – malarz ekranu napisana wspólnie z Joanną Prosińską-Giersz). Współautor – z Natalią Chojną – wystawy (i towarzyszącego jej albumu) 65 lat polskiej animacji dla dzieci.