Lem mniej znany. Retrospektywa ekranizacji Stanisława Lema
Lem mniej znany. Retrospektywa ekranizacji Stanisława Lema
20-22 września 2019
W zeszłym roku na Węgrzech powstała ekranizacja jednej z najgłośniejszych powieści polskiego mistrza science fiction – „Głos Pana”. Film György’a Pálfi (twórcy znanego polskiemu widzowi filmu „Swobodne opadanie”, zdobywcy 3 nagród w Karlowych Warach) nie jest wyjątkiem, na kinowy ekran prozę Polaka przenosili już Andriej Tarkowski, Steven Soderbergh, Ari Folman i inni, głównie niemieccy i rosyjscy twórcy. W ojczyźnie i za granicą na podstawie Lema powstały obok filmów słuchowiska radiowe, animacje, spektakle, seriale, eksperymentalne eseje wizualne, a nawet kilka oper. W cyklu Lem mniej znany postanowiliśmy przybliżyć kilka z tych utworów celowo pomijając te najbardziej znane ekranizacje, w tym „Kongres futurologiczny”, „Przekładańca” i każde z trzech (sic!) „Solaris”.
Jako pierwsze zaprezentujemy czechosłowacką „Ikarię XB1”, opartą na powieści „Obłok Magellana” Lema z 1955 roku (choć nie podpisanego w napisach końcowych), film doczekał się również dystrybucji wersji anglojęzycznej jako „Voyage to the End of Universe”. Statek kosmiczny przewożący kolonistów na nową planetę, napotyka na swej drodze liczne problemy: najpierw spotkanie z opuszczonym obcym statkiem kosmicznym, później awaria komputerów na pokładzie i konflikt załogi z pasażerami statku…
Trudno zliczyć wszystkie sceniczne adaptacje prozy Lema, samych spektakli telewizyjnych powstało siedem. Zaprezentujemy jeden z najbardziej udanych: „Przypadek Ijona Tichego” Lecha Raczaka, współtwórcy Teatru Ósmego Dnia, oparty na „Teście pilota Pirxa”. Tichy – pilot galaktyczny odwiedza wynalazcę Korkorana. Demonstracja sztucznych egzystencji, wynalazku Korkorana, zmienia się w filozoficzny wykład o złudności naszego bytu. W obsadzie m.in. Krzysztof Bauman, Robert Więckiewicz, Tadeusz Janiszewski, Paulina Chałupka.
Za zrealizowanie animowanych adaptacji pisarza zabrali się sami bracia Quay, ale również twórcy z Se-Ma-Fora, Studia Filmów Rysunkowych i Studia Miniatur Filmowych. Zaprezentujemy aż 6 krótkometrażowych animacji, w tym dwie powstałe na podstawie oryginalnych scenariuszy Lema i projekty studenckie: niemieckiego „Golema” oraz obroniony trzy lata temu dyplom magisterski „Doradcy króla Hydropsa”.
Przegląd zamknie sam „Głos Pana”, ekranizacja książki pod tym samym tytułem, która sama w sobie jest zaprzeczeniem 17 lat starszej powieści „Astronauci” (ta natomiast posłużyła za materiał wyjściowy do zrealizowanej w 1960 roku peerelowsko-enerdowskiej superprodukcji „Milcząca gwiazda”). Historia badań nad tajemniczym neutrinowym sygnałem była prędzej traktatem filozoficznym niż powieścią akcji. Grupa naukowców próbuje wpierw rozszyfrować, a następnie odpowiedzieć na kosmiczny sygnał nieznanego nadawcy. W węgierskiej ekranizacji zobaczymy międzynarodową obsadę: Csaba Polgár, Eric Peterson, Marshall Williams i Kate Vernon.
Z okazji lemowskiej retrospektywy seans w cyklu Filmowe popołudnie dla dzieci 22 września będzie zbiorem Kosmicznie kosmicznych opowieści, niewątpliwie inspirowanych twórczością autora „Solaris”.
20.09, piątek, godz. 20:30
reż. Jindřich Polák, Czechosłowacja 1963, 81 min
na podstawie powieści „Obłok Magellana”
21.09, sobota, godz. 19:30
Teatr Telewizji: Przypadek Ijona Tichego
reż. Lech Raczak, Polska 1999, 45 min
na podstawie opowiadania „I – Corcoran” ze zbioru „Ze wspomnień Ijona Tichego”
22.09, niedziela, godz. 15:30
Filmowe popołudnie dla dzieci: Kosmicznie kosmiczne (50 min)
Reksio i UFO (reż. Lechosław Marszałek, Polska 1979)
Kosmonauci (reż. Leszek Lorek, Polska 1964)
Bolek i Lolek: Lotnia (reż. Wacław Wajser, Polska 1967)
Reksio kosmonauta (reż. Lechosław Marszałek, Polska 1972)
Spadające gwiazdki (reż. Edward Wątor, Polska 1986)
22.09, niedziela, godz. 18:30
Krótkometrażowe animacje (80 min)
Maska reż. Stephen Quay, Timothy Quay, Polska 2010, 23 min
na podstawie opowiadania „Maska” ze zbioru „Maska”
pokaz możliwy dzięki wsparciu / this screening is made possible with the support of Small Screen Entertainment (UK) Ltd
Golem reż. Patrick Mccue, Tobias Wiesner Niemcy/Irlandia 2012, 8 min
na podstawie opowiadania „Golem XIV” ze zbioru „Wielkość urojona”
Wycieczka w kosmos reż. Krzysztof Dębowski, Polska 1961, 11 min
na podstawie oryginalnego scenariusza
Pułapka reż. Krzysztof Dębowski, Polska 1962, 9 min (tytuł roboczy filmu: Bezludna planeta)
na podstawie oryginalnego scenariusza
Maszyna Trurla reż. Jerzy Zitzman, Polska 1975, 9 min
na podstawie opowiadania „Maszyna Trurla” ze zbioru „Bajki robotów”
Doradcy króla Hydropsa reż. Natalia Brożyńska, Polska 2016, 20 min
na podstawie opowiadania „Doradcy króla Hydropsa” ze zbioru „Bajki robotów”
22.09, niedziela, godz. 20:00
reż. György Pálfi, Węgry/Francja/Kanada/Szwecja/USA 2019, 108 min
na podstawie powieści „Głos Pana”
bilety: 14/12 zł, 8 zł na Filmowe popołudnie dla dzieci, 18/15 zł na seans „Głos Pana” dostępne w kasie Kina Kosmos i na filmowa.net
bilety w sprzedaży od 3.09.2019
